คุณสมบัติที่สำคัญของชีวมวล

12 พ.ค., 2023 | บอกเล่าเรื่องพลังงาน

เป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับผู้ที่สนใจในการนำชีวมวลที่มีมาแปลงเป็นพลังงาน เนื่องจากคุณสมบัติเหล่านี้จะเป็นตัวช่วยในการเลือกกระบวนการแปลงชีวมวลเป็นพลังงาน (Conversion process) และบ่งบอกความยากง่ายของการนำชีวมวลที่มีมาแปลงเป็นพลังงานในแต่ละกระบวนการ เพื่อเลือกกระบวนการแปลงชีวมวลเป็นพลังงานให้เหมาะสมที่สุด

✅ ค่าความชื้น (Moisture Content)
เป็นคุณสมบัติหนึ่งที่มีผลต่อกระบวนการแปลงชีวมวลเป็นพลังงานที่สำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกระบวนการแปลงพลังงานโดยใช้ความร้อน ( thermal conversion processing) เมื่อชีวมวลใดยิ่งมีค่าความชื้นมากยิ่งทำให้ค่าความร้อนต่ำ (Low heating Value) ของชีวมวลนั้น ๆ ลดลง ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพในการใช้ความร้อนลดลง ค่าความชื้นสูงสุดของชีวมวลที่เเนะนำให้ใช้ในหม้อไอน้ำต่างๆ มีดังนี้
1. หม้อไอน้ำเล็ก Smaller Boiler ค่าความชื้นของชีวมวลควรไม่เกิน 30-35 %
2. หม้อไอน้ำแบบ Reciprocating grate system ค่าความชื้นของชีวมวลไม่ควรเกิน 60 %
3. หม้อไอน้ำแบบ Stoker ค่าความชื้นของชีวมวลไม่ควรเกิน 25 %

✅ ค่าความร้อน (Calorific Value)
เป็นปริมาณความร้อนที่เกิดจากการเผาไหม้ด้วยอากาศ (Combustion) ของชีวมวลแต่ละชนิด โดยทั่วไปค่าความร้อนจะแสดงในรูปของปริมาณความร้อนต่อหนึ่งหน่วยน้ำหนักหรือหนึ่งหน่วยปริมาตร สามารถอ้างอิงได้ 2 รูปแบบได้แก่ ค่าความร้อนสูงสุด (higher heating value, HHV) และ ค่าความร้อนต่ำ ( lower heating value, LHV)

✅ สัดส่วนของคาร์บอนคงที่และสารระเหย (Proportion of Fixed Carbon and Volatile)
เป็นรูปแบบของพลังงานเคมี (Chemical Energy ) ที่ถูกเก็บไว้ภายในชีวมวลแต่ละชนิด ซึ่งค่าทั้งสองมีความสำคัญในการชี้วัดว่าชีวมวลแต่ละชนิดควรแปลงพลังงานโดย การเผาไหม้ (Combustion) การทำให้เป็นแก๊ส (gasification) หรือ ให้รวมตัวกับออกซิเจน (oxidization)

✅ สัดส่วนเถ้าถ่าน (Ash/Residue Content)
ในด้านการเผาไหม้ (Combustion) เศษที่ไม่สามารถเผาไหม้ได้จะเรียกว่า ขี้เถ้า ซึ่งเศษเหลือบางชนิดจะอยู่ในรูปของเมือกเนียว ๆ (slag from) ในด้านของการเปลี่ยนด้วยชีวเคมี (biochemical conversion) นั้น เศษที่เหลือจากกระบวนการนี้คือ ปริมาณคาร์บอนที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ทางชีวภาพ (Nonbiodegradable carbon) ปริมาณขี้เถ้าและเศษที่เหลือต่าง ๆ นี้เป็นปัจจัยที่สำคัญปัจจัยหนึ่งในการออกแบบเตาเผาไหม้ชีวมวล

✅ สัดส่วนโลหะอัลคาไล (Alkali metal )
ในชีวมวลคือโลหะจำพวก โซเดียม (Na), โพแทสเซียม (K) ,แมกนีเซียม (Mg) , ฟอสฟอรัส (P) และ แคลเซียม (Ca) โลหะอัลคาไลเป็นคุณสมบัติที่สำคัญอย่างหนึ่งโดยเฉพาะอย่างยิ่งในกระบวนการเผาไหม้ โลหะอัลคาไลนี้เมื่อถูกความร้อนปริมาณมากจะหลอมเหลวกลายเป็นเมือกเหนียว (Sticky) ซึ่งบางครั้งวิธีแก้ปัญหาเหล่านี้คือการควบคุมความร้อนในการเผาไหม้ไม่ให้มีอุณหภูมิสูงเกินไป

✅ อัตราส่วนเซลลูโลส/ลิกนิน (Cellulose/Lignin Ratio)
เป็นคุณสมบัติสำคัญในการพิจารณาการแปลงชีวมวลเป็นพลังงานโดยวิธีชีวเคมี (biochemical conversion) ความสามารถในกระบวนการย่อยสลายทางชีวภาพของชีวมวลที่มีอัตราส่วนของเซลลูโลสมากจะค่ามากกว่าของชีวมวลที่มีอัตราส่วนของลิกนินมาก

✅ ขนาดและความหนาแน่นรวม (Size and bulk density)
เป็นปัจจัยสำคัญในแง่ของค่าการขนส่งเเละค่าการเก็บรักษา ความหนาแน่นรวมนั้นเป็นข้อมูลที่สำคัญในการออกแบบขนาดที่เก็บชีวมวลให้เหมาะสมเเละเพียงพอต่อความต้องการชีวมวลในกระบวนการต่างๆ ชีวมวลบางชนิด เช่น ฟางข้าวหรือแกลบ จะมีความหนาแน่นน้อยจึงมีปัญหาในการขนส่งมาก แนวทางแก้ไขแนวทางหนึ่งคือ การอัดชีวมวลดังกล่าวให้เป็นก้อนเล็ก ๆ

อ้างอิง : https://ienergyguru.com/…/properties-of-biomass-sources/